Logopeda szkolny

p. Joanna Niedziałek

Logopedyczne wskazówki i porady dla zapracowanych rodziców.

Kiedy i jak usprawniać aparat mowy?

Propozycje ćwiczeń języka, warg, policzków, podniebienia miękkiego, które możemy wykonywać np. w trakcie spaceru, jazdy samochodem, podczas przygotowywania posiłków:

- „piramidka”- unoszenie języka do dziąseł, za górnymi zębami przy szeroko otwartej buzi (przytrzymać chwilę w tej pozycji np. policzyć do 10, zamknąć buzię i połknąć ślinę z uniesionym językiem – w trakcie połykania język musi być spionizowany, nie powinien się wciskać między zęby),

- „młoteczek” - uderzanie czubkiem języka w miejsce za górnymi zębami – drobne, szybkie ruchy (język nie opada, broda nieruchoma), 

- przytrzymywanie językiem za górnymi zębami rodzynka, ziarenka ryżu preparowanego, kawałka paluszka, chrupka (w nagrodę zjadamy),

- konik (kląskanie językiem, szybko – jedziemy z górki, wolno – pod górkę),

- „malowanie sufitu” - przesuwamy język po podniebieniu od przodu w kierunku gardła, zlizywanie z podniebienia nutelli, rozsmarowanej czekolady, miodu,

- „biedronka” - stawianie kropek na podniebieniu czubkiem języka (przy otwartej buzi),

- picie napojów o różnej konsystencji przez słomki o różnej grubości (rzadki jogurt, kisiel),

- trzymanie między wargami na małej plastikowej łyżeczce lekkich produktów np. kulek kukurydzianych,

- trzymanie wargami nitki z zawiązanym na końcu lekkim cukierkiem (ćw. można zastosować np. podczas oglądania telewizji - wzmacniać mięśnie warg, domykać usta, oddychać nosem),

- przysysanie i przenoszenie za pomocą słomki różnych produktów spożywczych z jednej miseczki do drugiej, zaczynając od najlżejszych np. kulek czekoladowych. Uwaga, ważne! Słomka powinna być ułożona na środku ust i nie może być zagryzana zębami, a średnica przenoszonych produktów musi być większa niż średnica słomki, aby dziecko się nimi nie zachłysnęło,

- „baloniki” - nadymanie policzków,

- przepychanie powietrza z jednego policzka w drugi, pod górną wargę, pod dolną wargę,

- „płukanie” zębów powietrzem.

Ćwiczymy krótko, ale często. POWODZENIA!

 

- Dziecko nieprawidłowo oddycha, ma ciągle otwartą buzię, mówi przez nos, często choruje,ma trudności z gryzieniem, żuciem i odgryzanie pokarmów, brzydko je i pije.
- Dziecko podczas artykulacji wsuwa język między zęby lub ociera nim o wargę. Niestety na każdym etapie wiekowym jest to wada, z tego się nie wyrasta! Im dłużej zwlekasz, tym bardziej wada się utrwala.
- Niepokoją Cię zmiany anatomiczne w budowie narządów mowy lub masz wątpliwości czy dziecko dobrze słyszy.
- Twoja pociecha nawykowo mówi przez nos.

- Po ukończeniu 4 roku życia dziecko zamienia głoski dźwięczne na bezdźwięczne:
     d na t (np. zamiast domek mówi tomek),

w na f (zamiast woda mówi fota),

g na k (zamiast gęś mówi kęś),

b na p (zamiast buda mówi puta),

- Nie wymawia którejkolwiek z samogłosek ustnych (czyli a, o, u, e, i, y) pod koniec trzeciego roku życia.

- Zbyt długie karmienie butelką,

- Zbyt długie ssanie smoczka,
- Ssanie kciuka,
- Dłużej utrzymujący się katar,
- Przerośnięty trzeci migdał,
- Problemy z przerośniętymi migdałkami podniebiennymi,
- Infantylny sposób połykania,
- Wada zgryzu,
- Zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe lub wędzidełka wargowe,
- Wczesna próchnica zębów mlecznych,
- Rozszczep podniebienia lub /i warg,
- Nieprawidłowe oddychanie,
- Niedosłuch,
- Dostarczanie nieprawidłowych wzorców wymowy (mówienie zdziecinniałe do dziecka).

- Sprawdzenia budowy aparatu artykulacyjnego (zgryz, język, podniebienie),
- Badania sposobu połykania,
- Pytań dotyczących: rozwoju mowy dziecka, rozwoju psychomotorycznego, przebiegu ciąży i porodu,
- Zbadania sposobu realizacji wszystkich głosek języka polskiego,
- Zbadania słownictwa dziecka, sposobu jego wypowiadania się,
- Badania pamięci słuchowej dziecka,
- Badania analizy i syntezy słuchowej, pisania i czytania u dzieci siedmioletnich i starszych,
- Sprawdzenia sposobu oddychania, tempa mówienia, rodzaju fonacji.

- Rodzaj wady wymowy lub/i/ zaburzenia mowy;
- Sprawność umysłowa dziecka;
- Sprawność aparatu artykulacyjnego;
- Prawidłowa kompleksowa diagnoza;
- Systematyczność w uczęszczaniu na zajęcia logopedyczne i ćwiczenia z  dzieckiem w domu;
- Wczesne rozpoczęcie terapii;
- Aktywny i świadomy udział zarówno rodzica jak i dziecka w terapii;
- Współpraca rodzica z terapeutą.

- Od rozległości deficytów;
- Od wieku dziecka, w którym zgłoszono je na terapię;
- Od współpracy terapeuty z rodzicami;
- Od systematyczności w ćwiczeniach z dzieckiem;
- Od rodzaju zaburzenia.